اولین مدارس ایران چگونه بودند؟
✍ آموزش در سدههای ۱۲ و ۱۳ ه. ق در مکتبخانهها و مدارس دینی ایران در حدی بود که افراد خواندن و نوشتن و حداکثر احکام دینی را بیاموزند. از میان افرادی که این مرحله را پشت سر میگذاشتند، تعداد معدودی که توانایی مالی و علاقه به فراگیری علوم بیشتر را داشتند برای علمآموزی به شهرهای بزرگ و مذهبی که دارای مدارس علوم دینی معتبر بودند میرفتند.
اولین مدارس نوین در ایران از دوران محمدشاه قاجار شکل گرفتند. اولین مدرسه را کشیشی آمریکایی بهنام پرکینز در ارومیه در سال ۱۲۵۴ ه. ق ساخت که در آن علاوه بر برخی دانشهای جدید، قالیباقی و آهنگری نیز به کودکان تعلیم داده میشد و دومین مدرسه را اوژن بوره(کشیش فرانسوی) در سال ۱۲۵۵ در تبریز بنا کرد.
اینها همه جدا از تلاشهای میرزا حسن رشدیه از بنیانگذاران مدارس نوین برای ایجاد مدرسه در شهرهای تبریز، مشهد و تهران است که شاید چون ایرانی بود، با سرزنشها و آزار هموطنان مواجه شد .
دارالفنون
✍ دارالفنون نام مدرسه متوسطهای بود که به ابتکار میرزا تقی خان امیرکبیر در زمان ناصرالدینشاه قاجار برای آموزش علوم و فنون جدید در تهران تأسیس شد. این مدرسه اولین مدرسه ایران به سبك مدارس عالی اروپا بود.
امیر کبیر هفت معلم را در رشتههای مختلف برای تدریس در این مدرسه از اتریش به ایران آورد.
مدرسه دارالفنون ۱۳ روز قبل از قتل امیرکبیر یعنی در ششم دی ماه ۱۲۳۰ شمسی افتتاح شد.
شاگردان دارالفنون، لباس مخصوص به خود داشتند. آنها سالی دو دست لباس تابستانی و زمستانی به رایگان دریافت میکردند و ناهار را به خرج مدرسه در آنجا میخوردند.
آنها کمک هزینه تحصیلی یا مقرری دریافت میکردند که این مقرری بعدها قطع شد. گاه به هر شاگرد خوب، انعام نیز داده میشد.
رشتههای تحصیلی در دارالفنون شامل هفت رشته پیادهنظام، سواره نظام، توپخانه، پزشکی و جراحی، داروسازی و کانیشناسی بود.
در دارالفنون علاوه بر دروس اساسی، درس زبان خارجه برای شاگردان اجباری بود و در آن سه زبان فرانسه، انگلیسی و روسی تدریس میشد.
دارالفنون را همچنین میتوان نخستین دانشگاه در تاریخ مدرن ایران دانست.
مدرسه رشدیه
✍ مدرسهٔ رشدیه نام مدرسهای است که میرزا حسن رشدیه در سال 1268 شمسی در ششگِلان تبریز تأسیس کرد.
مدرسهٔ رشدیه نخستین دبستان به سبک نوین در ایران بود.
پس از چند سال بهعلت تخریب بنای مدرسه، مدرسهٔ دیگری در کوی جُبّهخانه» ساخته شد. این مدرسه در نهایت به محل کنونی در خیابان ارتش جنوبی تبریز منتقل شد.
رشدیه پس از تلاشهای فراوان برای ساخت مدارس متعدد در ۹۷ سالگی درگذشت.
وصیت او چنین بود: "مرا در محلی به خاک بسپارید که هر روز شاگردان مدارس از روی گورم بگذرند و از این بابت روحم شاد شود".
درباره این سایت