برای پیدا کردن مختصات جغرافیایی یک نقطه به یک طول و یک عرض نیاز داریم که از برخورد این طول و عرض یک نقطه به دست می آید و آن نقطه مکان مورد نظر ماست. برای فهم طول جغرافیایی ابتدا باید بدانیم که نصف النهار چیست. با در نظر گرفتن قطب شمال و قطب جنوب در دو سوی کره زمین اگر با یک خط مستقیمی این دو قطب را به یک دیگر وصل کنیم و در پشت کره زمین این خط را ادامه دهیم زمین به دو نیمکره شرقی و نیمکره غربی به طور مساوی تقسیم می شود. به این خط نصف النهار یا نیم روز گفته می شود. طبق توافق این خط از رصد خانه گرینویچ شهر لندن عبور می کند وبه عنوان نصف النهار مبدا یا نصف النهار صفر درجه در نظر گرفته می شود. همانند این خط بی شمار خط می توانیم از قطب شمال تا قطب جنوب رسم کنیم که همه آنها با هم طول مساوی دارند اما جغرافیدانان برای پرهیز از اشتباه کره زمین را به 24 قاچ مساوی تقسیم کرده اند. یعنی 12قاچ در سمت شرق نصف النهار مبدا و 12 قاچ در غرب نصف النهار مبدا. در واقع نصف النهار های شرقی از صفر درجه تا 0شرقی و نصف النهار های غربی از صفر درجه تا 0 درجه غربی امتداد دارند. با این توضیح طول جغرافیایی هر نقطه یعنی فاصله آن نقطه تا نصف النهار مبدا بر حسب درجه. در مورد عرض جغرافیایی هم ما ابتدا باید بدانیم مدار یعنی چه، برای درک آسان مدار، با در نظر گرفتن قطب شمال و جنوب در دو سوی کره زمین خطی مستقیم در وسط کره رسم می کنیم آنچنان که فاصله این خط تا قطب شمال و قطب جنوب به یک اندازه باشد، آنوقت این خط استوا نامیده می شود که کره زمین را به دو نیمکره شمالی و نیمکره جنوبی تقسیم می کند. به این خط مدار استوا نیز گفته می شود چرا که دورتا دور زمین را فرا می گیرد. مداراستوا به عنوان مدار صفر درجه در نظر گرفته می شود و بقیه مدارها از صفر تا 90 درجه شمال و از صفر تا 90 درجه جنوبی محاسبه می شوند. موازی با مدار استوا در هر دو نیمکره شمال و جنوبی بینهایت مدار تا نقطه قطب شمال و قطب جنوب می توان مدار رسم نمود. اکنون عرض جغرافیایی هر نقطه عبارت خواهد بود از فاصله آن نقطه تا خط استوا بر حسب درجه. به یاد داشته باشید مدارها با هم موازی هستند اما طول مساوی ندارند یعنی هرچقدر از استوا به سمت قطبها پیش می رویم طول مدارها کوچکتر(وبه عرض جغرافیایی افزوده می گردد) می شود. اما نصف النهارها طول مساوی بایکدیگر دارند و در دوسر قطب به یکدیگر می رسند پس موازی نیستند.
اکنون با تصویر سه بعدی زیر می توانید درک کنید که هر نقطه دارای یک طول و یک عرض می باشد و از برخورد طول و عرض، نقطه مورد نظر مشخص می گردد. برای نمایش عرض جغرافیایی شمالی ازN و جنوبی از S و طول جغرافیایی شرقی ازE و غربی از W استفاده می کنیم.
درباره این سایت